Ahlak 3 - Din ve Ahlak;

Ahlaktan bağımsız bir din (veya dindarlık) mümkün mü? Hz. Muhammed (sav) “Ben ancak güzel ahlakı tamamlamak üzere gönderildim” buyurmaktadır. İnsanoğlunun fıtraten ahlak üzere yaratıldığına işaret olan bu hadis, felsefe tartışmaları ve tarihindeki ahlak ve dinin kaynağı üzerine tezleri gözden geçirmeyi gerektirir. Özellikle seküler düşüncenin ayrıştırdığı din-ahlak kavramları İslamda bir damar içinde akmaktadır.

Özellikle Hz. Aişe’ nin “O’nun ahlakı Kur’an idi” sözü müslüman bireyin İslama girmekle bir ahlak dairesine girdiğini bildirir.



İnsan, İslam (ahlak) fıtratı üzerine doğar. Bu da ahlakı; toplum içinde bireylerin geliştirdikleri bir takım ameli pratikler şeklinde gören (ahlak-etik-etos-alışkanlık) anlayışın uzağındadır.

İslam ahlakı normatif ve dışa dönüktür. Din ahlaklı bir toplum kurmayı öngörür. İslam ahlak anlayışı Allaha imanla din haline gelir. Hz. İbrahim’in kendi çabası ile Rabbini bulmadan önceki hali ahlaktır. Tanrıyı bulma çabası ve iman ahlakın bir gereğidir.

Dinden bağımsız ahlak düşünülemez ama ahlaktan bağımsız dindar olabilir mi sorusu ile şunu anlamaya çalışırız. Özellikle kapitalizmin kendini dayattığı çağımızda dindar kimliğini ön plana çıkaran bireylerin ahlaki tutarlılık göstermemesinin anlamı nedir? Bu halin en mantıklı açıklaması yahut en gözden kaçan nedenlerinden biri, dinin ilahi bir norm olmaktan çıkarılıp idolojik bir ‘form’a indirgenmesidir. Burada insanlar dindar olmuyor, ‘taraf’ oluyorlar.

Ahlaki sorumluluktan ferdin kendini beri kılmak için kullandığı en önemli saik ise ‘zarar’ kavramıdır. Klasik kaynaklardaki zarar kavramı ile başkasının gördüğü zararın doğrudan gösterilemediği modern hayattaki iktisadi faaliyetler dindar müteşebbise alan açmaktadır. Bu da “İmar Ahlakı” konulu sonraki yazımızın konusu.

Yorumlar

  1. ahlak sorunu şu an toplumumuzda ciddi bir sorun...siyasilerin ahlak konusunda alacağı çok dersler var..umarım o dersleri alırlar..güzel ve anlamlı bilgiler olmuş..elinize sağlık..

    YanıtlaSil
  2. Belki din başlangıçta gerçekten özlenen bazı temel düşünceleri getirmiş ama ne yazık ki bugün kendisini bir şekilde İslam alimi olarak adlandıranların hiçbirisinde bugün ne yazık ki bu ilkelerin kırıntısı bile yok.
    bugün en üç çocuk sloganıyla tecavüze boyun eğmeyince defalarca bıçaklayan levye ile kafayı dağıtan olmadı elleri bileklerden kesip bir de yakan insanlar ile onların suçunu ortadan kaldırmaya çalışan babalar yarattılar.

    YanıtlaSil
  3. İslam dinine inanan birinin ahlaksız olması düşünülemez zaten. Nedir Dinim İslam deyip İslamı bilmeyen kendini kandıran birinden her ahlaksızlık beklenir

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Yorum Yapmak Kan Yapar. - Anonim seçeneğini seçip de isminizi cisminizi vermeden yorum yapabilirsiniz.